13.06.2025
Σε μια ιστορικής σημασίας εξέλιξη, ανώτατοι θρησκευτικοί ηγέτες του Ιράν και ανώτεροι αξιωματικοί των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) συγκεντρώνονται αυτή την ώρα σε κεντρικά τζαμιά της Τεχεράνης, του Ισφαχάν και του Κομ για έκτακτες μαζικές προσευχές και δημόσιες δηλώσεις.
Πληροφορίες από ιρανικά κρατικά μέσα και διεθνείς ανταποκριτές αναφέρουν πως ο ανώτατος ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, παρουσία στρατιωτικού επιτελείου, απηύθυνε ομιλία όπου έκανε ρητή αναφορά σε «πιθανή χρήση κάθε διαθέσιμου όπλου, συμπεριλαμβανομένων των στρατηγικών».
Η δημόσια απειλή για χρήση πυρηνικών όπλων – εφόσον επιβεβαιωθεί – ενδέχεται να παραβιάζει το Άρθρο 2(4) του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, που απαγορεύει την απειλή ή χρήση βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους.
Παράλληλα, η ενδεχόμενη χρήση πυρηνικών θα προσέκρουε άμεσα στη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT), στην οποία το Ιράν παραμένει συμβαλλόμενο μέρος, αν και το καθεστώς συμμόρφωσης του Ιράν είναι τα τελευταία χρόνια αμφισβητούμενο.
Σύμφωνα με επίσημες πηγές του IRGC:
«Η απάντηση μας θα είναι ριζική, ισοπεδωτική και πέρα από κάθε φαντασία.»
«Το πυρηνικό μας δικαίωμα θα χρησιμοποιηθεί εάν οι προκλήσεις συνεχιστούν.»
«Οι μάχες που έρχονται θα είναι ανεξέλεγκτες και εκτός διεθνών περιορισμών.»
Η ρητορική αυτή θέτει το Ιράν σε εξαιρετικά δύσκολη νομική θέση, καθώς:
Η προαναγγελθείσα χρήση πυρηνικού όπλου μπορεί να χαρακτηριστεί ως απειλή γενοκτονίας, κάτι που απαγορεύεται από τη Σύμβαση για την Απαγόρευση της Γενοκτονίας.
Εάν προχωρήσει σε στρατιωτικές ενέργειες με τέτοια χαρακτηριστικά, ενδέχεται να πυροδοτήσει ενεργοποίηση του Άρθρου 51 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, που αναγνωρίζει το αναφαίρετο δικαίωμα αυτοάμυνας.
Διπλωματικοί κύκλοι αναφέρουν πως ήδη έχει συγκληθεί εκτάκτως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ πηγές από την Ουάσινγκτον επιβεβαιώνουν αυξημένη στρατιωτική ετοιμότητα αμερικανικών δυνάμεων στον Περσικό Κόλπο.
Η Ρωσία κάλεσε σε άμεση αποκλιμάκωση, αλλά δήλωσε ότι το Ιράν «διατηρεί το δικαίωμα απάντησης σε περίπτωση επιθετικότητας», χωρίς να εγκρίνει ρητά τις πυρηνικές αναφορές.
Η κλιμάκωση αυτή φαίνεται να περνά σε πρωτοφανές επίπεδο, καθώς:
Η θρησκευτική ηγεσία νομιμοποιεί ηθικά και πνευματικά την απάντηση.
Η στρατιωτική ηγεσία προετοιμάζεται για πλήρη επιχειρησιακή εμπλοκή.
Το διεθνές νομικό πλαίσιο παραβιάζεται εν δυνάμει, με σοβαρές προεκτάσεις για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια.
Ο κίνδυνος μιας γενικευμένης, ανεξέλεγκτης σύρραξης είναι πλέον πραγματικός και οι επόμενες ώρες θεωρούνται κρίσιμες.