08.06.2025
Το Ιράν ισχυρίστηκε πρόσφατα μέσω κρατικών μέσων ενημέρωσης και διαύλων όπως το φιλοϊρανικό Al-Mayadeen ότι οι μυστικές του υπηρεσίες απέκτησαν ένα εκτενές και ευαίσθητο αρχείο απόρρητων πληροφοριών που αφορούν το πυρηνικό πρόγραμμα του Ισραήλ.
Σύμφωνα με τα σχετικά ρεπορτάζ, το αρχείο αυτό περιέχει χιλιάδες έγγραφα, χάρτες, στρατιωτικά σχέδια και φωτογραφίες από κρίσιμες εγκαταστάσεις, τα οποία υποτίθεται ότι αποκτήθηκαν μέσω κυβερνοεπιχείρησης ή διείσδυσης πρακτόρων σε ισραηλινό έδαφος.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν προς το παρόν ενδείξεις που να επιβεβαιώνουν την αυθεντικότητα ή έστω την ύπαρξη αυτού του υλικού. Η πληροφορία προέρχεται αποκλειστικά από ιρανικές και φιλοϊρανικές πηγές, χωρίς διασταύρωση από ανεξάρτητα διεθνή μέσα ή υπηρεσίες πληροφοριών. Το γεγονός αυτό ενισχύει την υπόνοια ότι πρόκειται για μια επικοινωνιακή κατασκευή με σκοπό την ενίσχυση της εικόνας του Ιράν στο εσωτερικό και το εξωτερικό, στο πλαίσιο του πολέμου πληροφοριών που διεξάγει με το Ισραήλ.
Η στρατηγική της μπλόφας δεν είναι καινούρια για το ιρανικό καθεστώς. Το Ιράν έχει μακρά ιστορία χρήσης μεγαλοποιημένων ή ανυπόστατων ισχυρισμών ως εργαλείων ψυχολογικού πολέμου, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται υπό διεθνή πίεση ή προσπαθεί να ανακτήσει την πρωτοβουλία στο γεωπολιτικό πεδίο. Σε περιόδους έντασης, όπως αυτή που διανύουμε, τέτοιες δηλώσεις λειτουργούν ως μοχλός αποτροπής: δημιουργούν την εικόνα ότι η Τεχεράνη έχει τη δυνατότητα να πλήξει νευραλγικά σημεία των αντιπάλων της, ακόμα κι αν αυτή η δυνατότητα είναι σε μεγάλο βαθμό φαντασιακή.
Η ίδια η εμπειρία με τις μυστικές επιχειρήσεις δείχνει ότι όταν μια χώρα αποκτήσει πραγματικά ευαίσθητο στρατιωτικό ή πυρηνικό υλικό ενός εχθρού, η πρακτική είναι να το αξιοποιήσει σιωπηρά, είτε επιχειρησιακά είτε διπλωματικά. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Ισραήλ, όταν το 2018 αποκάλυψε με λεπτομέρειες πώς πράκτορες της Μοσάντ εισέβαλαν σε αποθήκη στην Τεχεράνη και έκλεψαν φυσικά έγγραφα και CD από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Σε εκείνη την περίπτωση, η αποκάλυψη έγινε αφότου είχε εξασφαλιστεί πλήρως το υλικό και είχαν αξιολογηθεί οι συνέπειες της δημοσιοποίησής του. Η χρονική στιγμή, το περιεχόμενο και η ακρίβεια των πληροφοριών προσέδωσαν αξιοπιστία και πραγματική βαρύτητα στην αποκάλυψη.
Αντίθετα, η ιρανική «διαρροή» μοιάζει περισσότερο με επιχείρηση εντυπώσεων. Η έλλειψη τεκμηρίωσης, η ασαφής προέλευση του υλικού, η απουσία χειροπιαστών αποδείξεων και η υπερβολική δημοσιότητα που της δόθηκε από κρατικά και φιλικά μέσα υποδηλώνουν ότι πρόκειται για επικοινωνιακή επιχείρηση και όχι για επιτυχία κατασκοπείας. Η προβολή των ισχυρισμών σε τηλεοπτικές εκπομπές και όχι σε θεσμικά ή στρατηγικά φόρουμ ενισχύει την εκτίμηση πως ο στόχος δεν ήταν η αξιοποίηση μυστικών πληροφοριών αλλά η ενίσχυση του ηθικού του ιρανικού πληθυσμού και η προσπάθεια εκφοβισμού του Ισραήλ μέσω δημοσίων δηλώσεων.
Η χρονική συγκυρία είναι επίσης ενδεικτική. Το αφήγημα περί «πυρηνικού αρχείου του Ισραήλ» προβάλλεται λίγες εβδομάδες μετά από αμοιβαίες επιθέσεις, κυβερνοσαμποτάζ και απειλές για άμεση στρατιωτική σύγκρουση. Το Ιράν προσπαθεί να πείσει ότι είναι σε θέση να ανταποδώσει και να αποκαλύψει τις αδυναμίες του αντιπάλου του, σε μια περίοδο που η διεθνής κοινότητα συζητά την αυξανόμενη απειλή μιας ευρύτερης σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.
Καθώς δεν έχουν παρουσιαστεί ούτε δείγματα του υλικού, ούτε τεχνική ανάλυση που να αποδεικνύει την προέλευσή του, ούτε ουσιαστικά στρατηγικά στοιχεία που να έχουν πρακτική αξία, η πιθανότητα να πρόκειται για μια επικοινωνιακή μπλόφα του Ιράν είναι εξαιρετικά υψηλή. Ο σκοπός μιας τέτοιας ενέργειας είναι να ενισχύσει την αποτρεπτική εικόνα του καθεστώτος και να διατηρήσει την πίεση στο Ισραήλ μέσω του πολέμου εντυπώσεων και όχι των πραγματικών δυνατοτήτων.
Με βάση όλα τα παραπάνω, είναι εύλογο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι το Ιράν δεν έχει στην κατοχή του αυθεντικό ή πλήρες πυρηνικό αρχείο του Ισραήλ, αλλά αξιοποιεί την απειλή ύπαρξής του ως εργαλείο προπαγάνδας και αποτροπής. Μέχρι να προσκομιστούν αποδείξεις, πρόκειται για μια καλοστημένη μπλόφα.
