02.06.2025
Το τελευταίο διάστημα, σε στρατιωτικούς και γεωπολιτικούς κύκλους διατυπώνονται ερωτήματα που προκαλούν ενδιαφέρον και ανησυχία.
Θα μπορούσε η Ρωσία να έχει προωθήσει εξελιγμένα αντιαεροπορικά συστήματα, όπως οι S-500, στο εξωτερικό, υπό την κάλυψη παλαιότερων τύπων, όπως οι S-300; Και αν ναι, είναι πιθανό κάποια από αυτά τα συστήματα να βρίσκονται σήμερα στο Ιράν, προστατεύοντας κρίσιμες πυρηνικές εγκαταστάσεις;
Η ρητορική αυτή βασίζεται σε αναλύσεις που παρατηρούν πιθανές ασυμφωνίες μεταξύ των δηλωμένων εξοπλισμών και των δυνατοτήτων που καταγράφονται μέσω δορυφορικών ή άλλων αμυντικών μέσων παρακολούθησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν εντοπιστεί συστοιχίες που φαίνονται εξωτερικά όμοιες με S-300, αλλά εμφανίζουν χαρακτηριστικά εμβέλειας και αντίδρασης πιο κοντά στους S-500. Φυσικά, χωρίς επίσημη επιβεβαίωση ή τεχνική ανάλυση επιτόπου, οι παρατηρήσεις αυτές παραμένουν υποθέσεις.
Το ενδεχόμενο να έχουν εγκατασταθεί ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα τελευταίας γενιάς στο Ιράν δεν είναι απίθανο από στρατηγικής άποψης. Η αμυντική συνεργασία των δύο χωρών έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, κυρίως μετά τις κυρώσεις που δέχονται αμφότερες από δυτικά κράτη. Εάν πράγματι υπάρχουν τέτοια συστήματα στο Ιράν, η αποστολή τους πιθανόν να αφορά την προστασία κρίσιμων υποδομών, όπως οι πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Αξίζει όμως να τονιστεί ότι μια τέτοια κίνηση, αν και γεωπολιτικά κατανοητή, εγείρει ερωτήματα για τη διατήρηση των ισορροπιών στην περιοχή. Η αναβάθμιση των ιρανικών αμυντικών δυνατοτήτων με μέσα όπως οι S-500 θα μετατόπιζε τον συσχετισμό δυνάμεων, καθιστώντας δυσκολότερη οποιαδήποτε εξωτερική επέμβαση ή επιτήρηση.
Αν και η ιδέα της καμουφλαρισμένης παρουσίας S-500 πίσω από την πρόσοψη παλαιότερων εκδόσεων μπορεί να μοιάζει «κατασκοπική», δεν είναι άγνωστη πρακτική σε στρατιωτικά δόγματα. Η Ρωσία, όπως και άλλες μεγάλες δυνάμεις, έχει ιστορικό στη χρήση τεχνολογικής απόκρυψης και στρατηγικής παραπλάνησης.
Εν κατακλείδι, ενώ δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία που να επιβεβαιώνουν μια τέτοια εγκατάσταση, το σενάριο αυτό εγείρει βάσιμες απορίες για το επίπεδο της ρωσοϊρανικής στρατιωτικής συνεργασίας και τη δυναμική που αυτή μπορεί να επιφέρει στη Μέση Ανατολή. Η παρακολούθηση τέτοιων κινήσεων απαιτεί διαρκή επαγρύπνηση και ανοιχτό πνεύμα διερεύνησης.