Τραμπ από το Ριάντ: Άρση κυρώσεων κατά της Συρίας – Η Σαουδική Αραβία προσχωρεί στη Συμφωνία του Αβραάμ

Με μία διπλή ανακοίνωση-βόμβα από το Ριάντ, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακάτεψε για άλλη μία φορά τα γεωπολιτικά χαρτιά της Μέσης Ανατολής, δηλώνοντας αφενός την επικείμενη άρση των κυρώσεων κατά της Συρίας, αφετέρου την προσεχή προσχώρηση της Σαουδικής Αραβίας στη Συμφωνία του Αβραάμ, δηλαδή τη διαδικασία εξομάλυνσης σχέσεων με το Ισραήλ.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Σαουδαραβικό-Αμερικανικό Επενδυτικό Φόρουμ, ο Τραμπ δήλωσε ευθέως πως η πολιτική αλλαγή στη Συρία ανοίγει τον δρόμο για την αναστολή των κυρώσεων και την έναρξη μιας νέας εποχής για τη χώρα.

«Ήρθε η ώρα να δώσουμε μια ευκαιρία στη Συρία», τόνισε χαρακτηριστικά. «Ελπίζω η νέα κυβέρνηση να επιλέξει την ειρήνη. Αυτή η χώρα έχει υποφέρει αρκετά. Η κυβέρνησή μου ξεκινά τα πρώτα βήματα για την ομαλοποίηση των σχέσεων ΗΠΑ–Συρίας».

Η δήλωση αυτή έγινε σύμφωνα με τον ίδιο μετά από συνεννοήσεις με τον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν – ένα τρίγωνο ισχύος που δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολιών για τις βαθύτερες γεωστρατηγικές συνεννοήσεις πίσω από τις κουρτίνες.

Η Σαουδική Αραβία «φλερτάρει» με τη Συμφωνία του Αβραάμ

Το δεύτερο μέρος της παρέμβασης του Τραμπ αφορούσε την ένταξη της Σαουδικής Αραβίας στις Συμφωνίες του Αβραάμ, την αμερικανικής έμπνευσης πρωτοβουλία εξομάλυνσης των αραβοϊσραηλινών σχέσεων, που ξεκίνησε το 2020 με ΗΑΕ, Μπαχρέιν, Μαρόκο και Σουδάν.

«Η Σαουδική Αραβία θα προσχωρήσει στη Συμφωνία όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή», δήλωσε ο Τραμπ. «Η συμμετοχή της θα καθορίσει την τύχη της Μέσης Ανατολής».

Η πρόθεση της Σαουδικής Αραβίας να εισέλθει στη συμφωνία με το Ισραήλ συνιστά ιστορική καμπή, καθώς πρόκειται για τη μεγαλύτερη περιφερειακή δύναμη του σουνιτικού Ισλάμ και θεματοφύλακα των δύο ιερών τόπων του μουσουλμανικού κόσμου. Η συμμετοχή της θα άλλαζε το στάτους κβο στη σύγκρουση Ισραήλ–Παλαιστινίων και θα παγίωνε μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στην περιοχή, βασισμένη στον κοινό φόβο απέναντι στο Ιράν.

Η αντίδραση Μπιν Σαλμάν: Προειδοποίηση ή συμφωνία παρασκηνίου;

Η ανακοίνωση για τη Συρία προκάλεσε άμεση και έντονη αντίδραση από τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, αν και δεν αποσαφηνίστηκε αν πρόκειται για διπλωματική διαφωνία ή προσεκτικά ενορχηστρωμένο σενάριο, όπου η Σαουδική Αραβία κρατά τον ρόλο του "επιφυλακτικού παίκτη" με στόχο να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της ισχύ.

Αναλυτές ερμηνεύουν την αντίδραση αυτή ως δείγμα του τεράστιου γεωπολιτικού βάρους που φέρει η άρση των κυρώσεων. Εάν η Συρία επιστρέψει σταδιακά στο διεθνές σύστημα, με τη στήριξη Τουρκίας και Αραβικών μοναρχιών, τότε οι ισορροπίες με Ιράν, Χεζμπολάχ και Ρωσία αναδιατάσσονται ριζικά.

ΗΠΑ: Διαμεσολαβητής ή σκηνοθέτης;

Η τακτική Τραμπ στο Ριάντ απέχει πολύ από την κλασική αμερικανική διπλωματία. Με την παραδοσιακή σαγήνη του Ντιλμέικερ, ο Τραμπ θέλει να εμφανιστεί ως ο άνθρωπος που φέρνει ειρήνη στη Μέση Ανατολή, αλλά στην πράξη επαναχαράσσει τα σύνορα της γεωπολιτικής με τους δικούς του όρους.

Άρση κυρώσεων, αλλαγή καθεστώτων, μυστικές διαβουλεύσεις, συμφωνίες πίσω από κλειστές πόρτες και κολακείες σε ισχυρές οικογένειες. Αυτό είναι το πεδίο του Τραμπ. Και από το Ριάντ, έστειλε το μήνυμα: η εποχή της επιλεκτικής "ειρήνης" με Αμερικανική σφραγίδα συνεχίζεται.