10.04.2025
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ — Σε μια δήλωση που προκάλεσε σεισμικές πολιτικές και γεωστρατηγικές δονήσεις, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Τετάρτη πως «το Ισραήλ θα είναι ο αρχηγός» μιας πιθανής στρατιωτικής επίθεσης κατά του Ιράν, εάν η Τεχεράνη δεν εγκαταλείψει το πρόγραμμά της για την απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Η δήλωση αυτή ήρθε λίγα μόλις 24ωρα πριν από τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις του Σαββατοκύριακου στο σουλτανάτο του Ομάν, όπου Αμερικανοί και Ιρανοί αξιωματούχοι αναμένεται να συναντηθούν — έστω και μέσω «έμμεσης» επαφής, όπως επιμένει η Τεχεράνη. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, έχει χαρακτηρίσει τις συνομιλίες ως «άμεσες».
«Αν απαιτείται στρατιωτική λύση, θα χρησιμοποιήσουμε στρατό», ξεκαθάρισε ο Τραμπ. «Το Ισραήλ προφανώς θα εμπλακεί πολύ. Θα είναι ο ηγέτης αυτού. Αλλά κανείς δεν μας οδηγεί. Κάνουμε αυτό που θέλουμε».
Η κατάσταση μοιάζει πλέον να πλησιάζει σε σημείο χωρίς επιστροφή, καθώς το ενδεχόμενο στρατιωτικής αναμέτρησης με το Ιράν δεν αποτελεί πλέον απλή διπλωματική απειλή, αλλά διατυπώνεται με σχεδόν επιχειρησιακούς όρους.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στήριξε τις διπλωματικές προσπάθειες των ΗΠΑ, ωστόσο υπενθύμισε με σαφήνεια πως τόσο η Ουάσιγκτον όσο και το Τελ Αβίβ έχουν κοινό στόχο: να εμποδίσουν το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι ο ίδιος είχε οδηγήσει την εκστρατεία πίεσης προς τον Τραμπ το 2018 για την απόσυρση από τη συμφωνία JCPOA, την τότε διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Το επερχόμενο Σαββατοκύριακο, 12-13 Απριλίου, δεν είναι απλώς μια ακόμη διπλωματική συγκυρία. Πρόκειται πιθανώς για το πιο κρίσιμο Σαββατοκύριακο στην ιστορία της ανθρώπινης ύπαρξης. Η αποτυχία των συνομιλιών θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για μια πλήρη στρατιωτική σύρραξη στη Μέση Ανατολή, με ανυπολόγιστες συνέπειες.
Η συγκυρία είναι ιδιαίτερα εύθραυστη: το Ιράν παραμένει ανυποχώρητο, το Ισραήλ δηλώνει έτοιμο, και οι Ηνωμένες Πολιτείες κρατούν την πυροκροτημένη ρητορική σε υψηλά επίπεδα, ενώ ενισχύουν στρατιωτικές δυνάμεις στην περιοχή.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Αν η διπλωματία αποτύχει αυτό το Σαββατοκύριακο, η επόμενη μέρα ίσως να μην είναι ειρηνική. Ίσως να είναι πολεμική.