Αλληλεξάρτηση και Διαφθορά: Γιατί οι Εγκληματικές Οργανώσεις στην Ελλάδα Δεν Μπορούν να Υπάρξουν Χωρίς Δημόσιους Υπαλλήλους

Η Ελλάδα, όπως και πολλές άλλες χώρες, έχει μακρά ιστορία σε ζητήματα διαφθοράς και εγκληματικών δραστηριοτήτων. Ένα ιδιαίτερα αμφιλεγόμενο ζήτημα είναι η ύπαρξη δομημένων εγκληματικών οργανώσεων (ΔΕΟ) και ο ρόλος του κρατικού μηχανισμού στη λειτουργία τους.

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες έρευνες και τις υποθέσεις που έχουν έρθει στη δημοσιότητα, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς μια εγκληματική οργάνωση που να λειτουργεί συστηματικά στην Ελλάδα χωρίς την εμπλοκή, άμεση ή έμμεση, κάποιου δημόσιου λειτουργού.

Τι είναι οι Δομημένες Εγκληματικές Οργανώσεις;

Οι δομημένες εγκληματικές οργανώσεις είναι ομάδες που επιδιώκουν παράνομο οικονομικό όφελος μέσω δραστηριοτήτων όπως λαθρεμπόριο, διακίνηση ναρκωτικών, εμπορία ανθρώπων, ξέπλυμα χρήματος, και άλλες εγκληματικές δραστηριότητες. Η λειτουργία τους χαρακτηρίζεται από ιεραρχική δομή, καταμερισμό ρόλων, και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.

Η Σχέση με Δημόσιους Υπαλλήλους

Η αποτελεσματική λειτουργία μιας εγκληματικής οργάνωσης σε μια σύγχρονη κοινωνία απαιτεί πρόσβαση σε πληροφορίες, νομική ασυλία, και δυνατότητες χειραγώγησης θεσμών. Αυτά τα στοιχεία μπορούν να αποκτηθούν ευκολότερα μέσω της συνεργασίας ή της συναλλαγής με δημόσιους υπαλλήλους.

Στην Ελλάδα, έχουν καταγραφεί περιπτώσεις όπου δημόσιοι λειτουργοί, είτε λόγω χρηματισμού είτε λόγω πιέσεων, συνεργάζονται με εγκληματικές οργανώσεις. Παραδείγματα περιλαμβάνουν:

1. Διαφθορά στην Αστυνομία: Υποθέσεις όπου αστυνομικοί συνεργάζονται με δίκτυα διακίνησης ναρκωτικών ή παραβλέπουν τη δράση εγκληματικών οργανώσεων με αντάλλαγμα χρηματικά ποσά ή άλλες ανταμοιβές.

2. Πολεοδομίες και Τοπική Αυτοδιοίκηση: Εγκληματικές δραστηριότητες όπως το ξέπλυμα χρήματος μέσω ακινήτων ή η ανέγερση αυθαίρετων κατασκευών συχνά απαιτούν τη "σιωπηλή συναίνεση" των αρμόδιων δημοσίων υπηρεσιών.

3. Τελωνειακοί Υπάλληλοι και Λαθρεμπόριο: Το λαθρεμπόριο καυσίμων, τσιγάρων, και άλλων ειδών είναι σχεδόν αδύνατο να πραγματοποιηθεί χωρίς τη συμμετοχή ή την ανοχή τελωνειακών υπαλλήλων.

4. Δικαστικό Σύστημα: Υπάρχουν περιπτώσεις όπου δικαστικοί λειτουργοί κατηγορήθηκαν για εμπλοκή σε υποθέσεις που περιλάμβαναν εγκληματικές οργανώσεις, είτε παρέχοντας ευνοϊκές αποφάσεις είτε καθυστερώντας διαδικασίες.

Παραδείγματα από την Ελληνική Πραγματικότητα

• Υπόθεση Καλαμάτα (2018): Σε μια εκτεταμένη έρευνα για δίκτυο διακίνησης ναρκωτικών, αποκαλύφθηκε ότι εμπλέκονταν στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. που παρείχαν πληροφορίες και κάλυψη στους εμπόρους.
• Λαθρεμπόριο Καυσίμων: Πολλαπλές υποθέσεις έχουν δείξει ότι δίκτυα λαθρεμπόρων καυσίμων δεν θα μπορούσαν να λειτουργούν χωρίς την εμπλοκή τελωνειακών και φορολογικών υπαλλήλων.
• "Noor 1" (2014): Η πολύκροτη υπόθεση του πλοίου που μετέφερε τεράστιες ποσότητες ηρωίνης ανέδειξε αδυναμίες στον έλεγχο από τις αρχές και τη δυνατότητα συγκάλυψης από πρόσωπα με ισχύ στον κρατικό μηχανισμό.

Γιατί Συμβαίνει Αυτό;

Η συμμετοχή κρατικών υπαλλήλων στις δραστηριότητες εγκληματικών οργανώσεων δεν είναι ελληνικό φαινόμενο, αλλά στην Ελλάδα εντείνεται λόγω:

• Διαφθοράς και Ατιμωρησίας: Το ελληνικό κράτος έχει συχνά επικριθεί για την αδυναμία του να ελέγξει τη διαφθορά στους κόλπους του.
• Πολιτισμικές και Κοινωνικές Αντιλήψεις: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η συμμετοχή σε τέτοιες πρακτικές θεωρείται "ευκαιρία" και όχι έγκλημα.
• Ανεπαρκής Έλεγχος και Διαφάνεια: Οι μηχανισμοί ελέγχου είναι συχνά αναποτελεσματικοί, επιτρέποντας την ανάπτυξη παράνομων δραστηριοτήτων χωρίς συνέπειες.

Συμπέρασμα

Η υπόθεση ότι καμία δομημένη εγκληματική οργάνωση δεν μπορεί να λειτουργήσει στην Ελλάδα χωρίς τη συμμετοχή δημόσιων υπαλλήλων φαίνεται να τεκμηριώνεται από πληθώρα περιστατικών και δεδομένων. Η διαφθορά και η συνεργασία με το οργανωμένο έγκλημα υπονομεύουν το κράτος δικαίου, ενισχύοντας την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους, ενίσχυση της διαφάνειας, και αποτελεσματική τιμωρία των παραβατών.