Σε ένα δοκίμιο που δημοσιεύτηκε σήμερα στο ιστολόγιο «Πολιτική βία με μια ματιά», ο Stephan Haggard και η Jennifer Burney, καθηγητές στη Σχολή Παγκόσμιας Πολιτικής και Στρατηγικής στο UC San Diego, έγραψαν ότι ο πόλεμος προκαλεί αύξηση των τιμών των τροφίμων σε όλο τον κόσμο, θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερες απώλειες ζωών πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας.
"Οι τιμές των τροφίμων σε όλο τον κόσμο αυξάνονται με ρυθμούς που δεν έχουν παρατηρηθεί εδώ και μια δεκαετία και εντείνονται οι ανησυχίες για ένα πραγματικό σοκ προσφοράς το επόμενο έτος. Αυτές οι εξελίξεις απειλούν όχι μόνο την πείνα, τον υποσιτισμό και την πείνα σε χώρες που είναι ήδη πιο ευάλωτες, αλλά και αστική πολιτική βία και επιδείνωση των συνθηκών σε χώρες που έχουν υποστεί πόλεμο», έγραψαν.
Ο Χάγκαρντ εντάχθηκε στο Midday Edition την Πέμπτη για να μιλήσει για την ανθρωπιστική κρίση που θα μπορούσε να προκύψει από την αύξηση των τιμών των τροφίμων.
Με τη Ρωσία και την Ουκρανία να ευθύνονται μαζί για το 12% όλων των θερμίδων που διακινούνται και το φυσικό αέριο να αποτελεί σημαντικό συστατικό στα λιπάσματα, ο πόλεμος επιδεινώνει τον πληθωρισμό των τροφίμων. Σε μια εποχή που πολλές από τις κυρίαρχες καπιταλιστικές χώρες έχουν δημιουργήσει τεράστια χρέη στον απόηχο της πανδημίας του κορωνοϊού, ο πόλεμος προσθέτει μια τέλεια καταιγίδα που θα προκαλέσει ταξική πάλη σε παγκόσμια κλίμακα.
Τι προκαλεί τον πληθωρισμό των τροφίμων;
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα επιδεινώσει πολλά από τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ήδη η παγκόσμια οικονομία πριν από την έναρξη της σύγκρουσης. Ο πληθωρισμός των τροφίμων δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι αλυσίδες εφοδιασμού είχαν ήδη διαταραχθεί από την πανδημία, προκαλώντας συμφόρηση στη διανομή και αύξηση του κόστους αποστολής.
Σε αυτές τις πιέσεις τιμών, το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας ανέβασε ακόμη περισσότερο το κόστος μεταφοράς. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως η έντονη ξηρασία στη Μέση Ανατολή, έχουν επίσης διαταράξει την παραγωγή τροφίμων σε πολλές χώρες. Αυτό έχει ωθήσει τη ζήτηση για εισαγωγές τροφίμων για να αναπληρώσει τη χαμένη παραγωγή. Υπολογίζεται ότι το Ιράν, για παράδειγμα, θα χρειαστεί να εισάγει 7 εκατομμύρια τόνους σιταριού φέτος, από 4,8 εκατομμύρια το προηγούμενο έτος.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα επιδεινώσει πολλά από τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ήδη η παγκόσμια οικονομία πριν από την έναρξη της σύγκρουσης ? ο πληθωρισμός των τροφίμων δεν αποτελεί εξαίρεση.
Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι οι μεγαλύτεροι και πέμπτοι μεγαλύτεροι εξαγωγείς σιταριού στον κόσμο αντίστοιχα. Η αναταραχή που έφερε ο πόλεμος σήμαινε ότι οι τιμές του σιταριού αυξήθηκαν κατά περίπου 35% τις τρεις εβδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου. Η τιμή έκτοτε μειώθηκε κάπως, αλλά εξακολουθεί να παραμένει στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008.
Σίγουρα υπάρχουν αρκετά τρόφιμα για να θρέψουν τον παγκόσμιο πληθυσμό, αλλά το χάος του πολέμου και η αναρχία της αγοράς σημαίνει ότι δεν υπάρχει γρήγορη λύση για αυτά τα προβλήματα. Οι εξαγωγές τροφίμων που έχουν ήδη παραχθεί έχουν διακοπεί σοβαρά. Δεν είναι καθόλου εύκολο να εξαχθεί μέσω της Μαύρης Θάλασσας εν μέσω πολέμου. Μάλιστα, υπάρχουν τώρα 140 εμπορικά πλοία παγιδευμένα στο λιμάνι για τη δική τους ασφάλεια, που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξαγωγή περισσότερων τροφίμων.
Ο πόλεμος κινδυνεύει επίσης για μελλοντικές σοδειές. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ έχει πει ότι έως και το 30 τοις εκατό της καλλιεργήσιμης γης της Ουκρανίας το 2022 είναι πιθανό να μείνει άφυτο ή αθερισμένο λόγω της σύγκρουσης.
Δεδομένων αυτών των προβλημάτων προσφοράς, θα περίμενε κανείς ότι η παραγωγή θα αυξηθεί αλλού για να καλύψει τη ζήτηση. Αλλά για να γίνει αυτό, οι αγρότες χρειάζονται λίπασμα. Αλλά ένα σημαντικό συστατικό του λιπάσματος είναι το φυσικό αέριο, και η τιμή αυτού έχει επίσης εκτοξευθεί. Ο Guardian ανέφερε στις 8 Μαρτίου ότι οι τιμές των λιπασμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο πλησίαζαν τις 1.000 λίρες ανά τόνο, από περίπου 650 λίρες μόλις μια εβδομάδα πριν.
Η αγορά δεν είναι μόνο ανίκανη να λύσει αυτό το πρόβλημα αλλά θα το επιδεινώσει.