Του Κώστα Ράπτη
Ένα ανέκδοτο που κυκλοφόρησε πρόσφατα στη Ρωσία θέλει δύο Ρώσους στρατιώτες να απολαμβάνουν το κρουασάν τους σε ένα παρισινό καφέ. Το τεθωρακισμένο τους το έχουν παρκάρει εκεί κοντά, ενώ άλλα άρματα τους προσπερνούν συνεχίζοντας την πορεία τους προς Δυσμάς. Τότε ο ένας από τους στρατιώτες λέει αναστενάζοντας στον συνάδελφό του: ?Τι κρίμα που χάσαμε τον επικοινωνιακό πόλεμο για την Ουκρανία!...
Ανέκδοτα αυτού του τύπου, αποκαλύπτουν το χάσμα ανάμεσα στη ρωσική κοινή γνώμη και την διεθνή πραγματικότητα που αποτυπώθηκε λ.χ. χαρακτηριστικά στο ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, με το οποίο περισσότερα από 100 κράτη χαρακτήρισαν παράνομο το δημοψήφισμα για την προσάρτηση της Κριμαίας.
Όμως δεν πρόκειται απλώς για εκδηλώσεις λαϊκού χιούμορ, αλλά για μία αντίληψη που διαχέεται από την κορυφή της εξουσίας.
Όταν συνεργάτης του Vladimir Putin παροτρύνει τους Αμερικανούς ιθύνοντες να κάνουν λίγο γιόγκα, να χαλαρώσουν και να αποδεχθούν τη νέα πραγματικότητα, όταν ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος δηλώνει ότι οι φίλοι του επιχειρηματίες Timchenko και Rotemberg συμπεριλήφθηκαν στη λίστα των κυρώσεων διότι ήσαν οι άνδρες με τις πράσινες στολές που έδρασαν στην Κριμαία (και άλλωστε φέρουν ύποπτα, τυπικά μοσχοβίτικα ονόματα), όταν αντιπροσωπεία του Κομμουνιστικού Κόμματος προσφέρει παραδοσιακά γλυκίσματα στο αμερικανικό προξενείο της Πετρούπολης, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τις αμερικανικές ενέργειες υπέρ της διεύρυνσης της ρωσικής επικράτειας, αντιλαμβάνεται κανείς ότι πρόκειται για μια διάχυτη νοοτροπία.
Ας προειδοποιεί ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών για τη φυγή κεφαλαίων που έφθασε τα 62 δισ. δολάρια εντός του έτους: η Ρωσία αισθάνεται ότι δεν την αγγίζει καμία απειλή. Σε ό,τι γίνεται αντιληπτό από τον πολύ κόσμο ως μάχη για την κρατική επιβίωση και την αποκατάσταση της εθνικής αξιοπρέπειας, οι οικονομικοί υπολογισμοί δεν έχουν βαρύτητα.
Ο Kevin Rothrock του περιοδικού New Republic υποστηρίζει ότι η αμερικανική δημόσια διπλωματία έχει υποπέσει σε επανειλημμένες γκάφες, σαν την αποκάλυψη της επίσκεψης του επικεφαλής της CIA στο Κίεβο (παραμονές της ουκρανικής αντιτρομοκρατικής επιχείρησης στα ανατολικά) ή σαν την συμπερίληψη των Timchenko και Rotemberg στη λίστα των κυρώσεων, μία ημέρα αφού ο ακτιβιστής της ρωσικής αντιπολίτευσης Alexei Navalny τους κατονόμαζε σε άρθρο τους στους New York Times ως στηρίγματα της εξουσίας του Putin.
Για τον Ρώσο πρόεδρο που έχει οικοδομήσει το προφίλ του ανθρώπου που χαλιναγώγησε τους ολιγάρχες, η αμερικανική ενέργεια κατάφερε να ξεπλύνει τις ύποπτες διαπλοκές του και να εμφανίζει την αντιπολίτευση ως πέμπτη φάλαγγα των εχθρών της Ρωσίας.
Η καθιερωμένη μαραθώνια τηλεοπτική συνέντευξη του Vladimir Putin την Πέμπτη κατέδειξε για άλλη μία φορά την επιδεξιότητά του στην προβολή αγέρωχου ύφους και η τακτική αποδίδει. Η προσωπική του δημοτικότητα σημειώνει υψηλό πενταετίας, το 63% του πληθυσμού εκφράζει εμπιστοσύνη στα κρατικά μέσα ενημέρωσης, ενώ σε πρόσφατη έρευνα του ανεξάρτητου Κέντρου Levada το 51% των Ρώσων αποδίδει πλήρως την ευθύνη για την ουκρανική κρίση στις νέες αρχές του Κιέβου, το ποσοστό όσων προβλέπουν εμφύλια σύρραξη στην Ουκρανία αυξάνεται και το ποσοστό όσων φοβούνται για στρατιωτική εμπλοκή της Ρωσίας μειώνεται. Ποιος έχει χάσει τον επικοινωνιακό πόλεμο;
Το φαινόμενο δεν αφορά μόνο το εσωτερικό της Ρωσίας.
Ο γνωστός αναλυτής Timoth Garton Ash υποστήριξε από στηλών Guardian ότι η διεθνής υποστήριξη των ενεργειών του Putin εξαπλώνεται πέρα από τους ?συνήθεις υπόπτους? τύπου Συρίας και Βενεζουέλας και περιλαμβάνει, όσο και αν οι επίσημες διπλωματικές τοποθετήσεις εμφανίζονται μετρημένες, το σύνολο των χωρών Brics, που είτε αισθάνονται ότι έχουν ακόμη λογαριασμούς να λύσουν με τους άλλοτε αποικιοκράτες της Δύσης είτε λογαριάζουν κυνικά, όπως η Κίνα, ότι η κρίση θα δημιουργήσει περισπασμούς στην αμερικανική στροφή προς την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και θα ρίξει τη Μόσχα στην αγκαλιά του Πεκίνου.
