17.07.2021
Το άρθρο απευθύνεται σε ερευνητές εγκλημάτων (κρατικούς και ιδιωτικούς)
Η συλλογή πληροφοριών για τους ανθρώπους που ασχολούνται με τους τομείς έρευνας και ασφάλειας, αλλά και όχι μόνο, είναι από τα ποιο σημαντικά στοιχεία στην επίλυση μιας υπόθεσης η μιας έρευνας.
Πολλές φορές πέρα από τους τομείς ανάκρισης και (υποκλοπής)κατόπιν αδείας άρσης του απορρήτου από την αρμόδια εισαγγελική αρχή προς την διωκτική αρχή, για να μπορέσει ένας ερευνητής η μια αρχή ασφάλειας – πληροφοριών να εκμαιεύσει μια πληροφορία χρειάζεται και άλλη μέθοδος συλλογής πληροφοριών. Μία από αυτές από προσωπικής εμπειρίας, θα την κατονόμαζα πως είναι η συλλογή πληροφοριών μέσα από συζήτηση με το άτομο που μας ενδιαφέρει ώστε να αντλήσουμε πληροφορίες.
Ας το πάρουμε βήμα-βήμα έτσι ώστε ο αναγνώστης να κατανοήσει τη μέθοδο άντλησης πληροφοριών από το προσωπικο μου σκεπτικό μέσα από μια συζήτηση.
Αρχικά, δεν πρέπει ποτέ με την συγκεκριμένη μέθοδο να συνομιλήσουμε με σκοπό να αντλήσουμε πληροφορίες άνω του ενός ατόμου, διότι η διαδικασία άντλησης πληροφορίας γίνεται ποιο δύσκολη. Τα εμπλεκόμενα άτομα δύσκολα ανοίγονται στα επιθυμητά αποτελέσματα εάν βρίσκεται και τρίτο άτομο στη συζήτηση, ασχέτως ακόμα και αν είναι από το ίδιο περιβάλλον με την ίδια ιδιότητα και τις ίδιες πληροφοριες ενδιαφεροντος μας.
Το επόμενο βήμα από εμάς, είναι να προετοιμάσουμε το ρόλο και την ιδιότητα που θα υποδυθούμε ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε όλες τις παραμέτρους στην συζήτηση, και επίσης πολύ σημαντικό είναι να έχουμε εξετάσει λεπτομερώς τις πληροφορίες που ήδη έχουμε για το άτομο που ενδιαφερόμαστε να εκμαιεύσουμε την πληροφορία.
Εδώ θα αναφέρω ένα παράδειγμα για να γίνει ποιο κατανοητό αυτό.
Από την προσωπική μου εμπειρία, όταν μου είχε έρθει μια πληροφορία για ένα συγκεκριμένο άτομο που ασχολούταν με έκνομες ενέργειες κακουργηματικού χαρακτήρα, το πρώτο βήμα μου ήταν να συλλέξω όσο το δυνατόν περισσότερες εξωγενείς πληροφορίες για το συγκεκριμένο άτομο και να έχω ένα σφαιρικό συμπέρασμα με τη δράση αλλά και τον χαρακτήρα του. Εξετάζοντας λεπτομερώς όλα τα στοιχεία που είχα στην διάθεσή μου, έπειτα με διάφορες μεθόδους, κατάφερα να προσεγγίσω το συγκεκριμένο άτομο και να έρθω σε επαφή, όπου ποιο μπροστά είχα προετοιμάσει το ρόλο και την ιδιότητα που θα υποδυόμουν με σκοπό την επιτυχή άντληση πληροφοριών. Ο ρόλος και η ιδιότητα πρέπει να ευθυγραμμίζονται στη συνολική εικόνα που έχουμε για το εξεταζόμενο άτομο.
Το επόμενο βήμα, είναι η προσοχή στον χώρο που θα επιλέξουμε για τη συζήτηση διότι δε θα πρέπει να έχει πολλά εξωτερικά ερεθίσματα γύρο μας, γιατί έτσι αποπροσανατολιζόμαστε εμείς αλλά και το εξεταζόμενο άτομο. Ο χώρος όμως, ποικίλει σύμφωνα με τον εξεταζόμενο. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πως θα εξελιχθεί μια συζήτηση άντλησης πληροφοριών, αλλά προσέχουμε όσο το δυνατόν να έχουμε ελάχιστα έως καθόλου εξωτερικά ερεθίσματα απόσπασης προσοχής. Σε αυτό το βήμα η ενδυμασία που θα επιλέξουμε παίζει μεγάλο ρόλο. Δεν πρέπει να διαφέρουμε σε μεγάλο βαθμό εξωτερικά από το εξεταζόμενο άτομο. Για παράδειγμα, δε πάμε με κοστούμι η με μεγαλοπρεπής εμφάνιση να αντλήσουμε πληροφορία συζητώντας με άτομο που είναι χαμηλότερης ταξικής δυνατότητας, αλλά ακόμα και σε άτομο που συνηθίζει να έχει μια ποιο απλή ενδυμασία, διότι αυτό παίζει ρόλο στη γρήγορη εξοικείωση του συνομιλητή μας με μας, αλλά και στην πρώτη εξωτερική εντύπωση που δίνουμε στο εξεταζόμενο άτομο.
Επόμενο βήμα κατά τη διάρκεια τις συνομιλίας μας πρέπει να φαίνεται ότι ανοιγόμαστε περισσότερο από ότι το εξεταζόμενο άτομο, παίζοντας το ρόλο μας με αυτόν τον τρόπο θα τον βοηθήσουμε να λυθεί περισσότερο και να νοιώσει οικεία με εμάς. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης και εάν φαίνεται ότι το εξεταζόμενο άτομο αρχίζει να αποκτά οικειότητα μαζί μας,
φέρνουμε με προσεκτικά βήματα τη συζήτηση, στον τομέα που θέλουμε για να αντλήσουμε την πληροφορία. Εφόσον πάνε καλά όλα ως εδώ και αρχίζει το άτομο να ανοίγεται και να μας δίνει τις πρώτες πληροφορίες ενδιαφέροντός μας, σε αυτό το σημείο εφόσον έχουμε αντλήσει τα πρώτα στοιχεία, δείχνουμε οικειότητα με αυτά που μας λέει, δεν εντυπωσιαζόμαστε, αλλά του δίνουμε να καταλάβει ότι αυτά που μας δίνει δεν έχουν ενδιαφέρον για εμάς, ασχέτως αν ισχύει το αντίθετο διότι έτσι θα εισχωρήσουμε βαθύτερα στις πληροφορίες που θέλουμε. Ενδιάμεσα στη συζήτηση αναφέρουμε και άσχετα πράγματα, έτσι ώστε να αποπροσανατολίσουμε το εξεταζόμενο άτομο και να μην υποψιαστεί ότι προσπαθούμε να αντλήσουμε κάτι από αυτόν. Εάν δείξει δυσκολία σε κάποιο σημείο συζήτησης, χαλαρώνουμε τη συζήτηση. Δε θέλουμε να πιεστεί το εξεταζόμενο άτομο σε καμία περίπτωση, διότι έτσι δε θα έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Στον τομέα όμως της συζήτησης που έχει πιεστεί, κάνουμε παραλλαγές στην ερώτηση, αλλά από την απάντηση πρέπει να βγαίνει το ίδιο νόημα με την αρχική ερώτηση. Με την ίδια μεθοδολογία συνεχίζουμε ως το τέλος την προσπάθεια άντλησης πληροφοριών μέσα από συζήτηση, προσπαθώντας να χρησιμοποιήσουμε στο εξεταζόμενο άτομο τα συναισθήματα της θλίψης, της ευσπλαχνίας, του εγωισμού και σε ορισμένες περιπτώσεις με προσεκτικά βήματα τον θυμό. Αυτά ποικίλουν ανάλογα με το χαρακτήρα του εξεταζόμενου ατόμου.
Εν κατακλείδι και συνοψίζοντας, για να έχουμε μια επιτυχημένη άντληση πληροφορίας από το διάλογο, απαιτείται ένας συνδυασμός πραμάτων όπως είναι η εκπαίδευση, η ενημέρωση και η ικανότητα οπού αυξάνεται με την τακτική εκπαίδευση.
Η άντληση πληροφορίας από μια συζήτηση είναι ένα παιχνίδι μυαλού, ψυχολογίας και συναισθημάτων. Εν συντομία, τα βήματα στην επιτυχημένη μας κατάληξη είναι:
1. ένα άτομο από εμάς, ένα από την άλλη πλευρά
2. προετοιμάζουμε το ρόλο που θα υποδυθούμε και εξοικειωνόμαστε με αυτόν
3. προσοχή στο χώρο και στην ενδυμασία επιλογής μας
4. εξοικειωνόμαστε και κερδίζουμε την εμπιστοσύνη του συνομιλητή μας
5. σκανάρουμε το ψυχολογικό προφίλ του συνομιλητή μας και φέρνουμε τη συζήτηση μεθοδικά σε δική μας ροή ελέγχου
6. του δίνουμε την εντύπωση ότι είναι εξυπνότερος από εμάς και ποιο εύστροφος.
ΧΡΥΣΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ: Δεν ερχόμαστε ποτέ σε αντιπαράθεση με το εξεταζόμενο άτομο.
αρθρογραφεί: Γ.Η